26492 KM

Hallo beste mensen,

Even vragen we ons af, gezien de hoeveelheid Oezbeken die we in Rusland en Kazachstan al zijn tegengekomen, of niet iedereen uit Oezbekistan gemigreerd is, maar niets is minder waar en met zo'n 25 miljoen inwoners is Oezbekistan behoorlijk bevolkt. In het westen wonen de Kazacken, Karakalpakiërs en Khorezmianen en verder naar het oosten toe vind je Oezbeken met een Tadzjiekse of Kirgizische verwantschap, die naast het Oezbeeks ook in het Russisch, Tadzjieks en in het Farsi communiceren, zichzelf meer beschouwen als Persisch of Turks en op hetzelfde buurtfeest ook nog eens Russen, Koreanen, Oekraïners en een kolonie Duitsers tegenkomen. Kortom een mooie mengelmoes. En volgens zeggen heeft de eeuwenoude zijderoute, de handelslijn die via Oezbekistan van het oude Perzië naar China loopt, hier alles mee te maken.
In dit land wordt elke vierkante meter benut. Is het niet bewoond, dan is het wel bebouwde grond, waarvan weer veel katoenplantages. Ons zwerversbestaan, met zomaar lukraak een plekje zoeken, wordt er hier in ieder geval niet gemakkelijker op.
Bij binnenkomst in Oezbekistan vallen ons twee dingen op. Eén ding is de enorm brede wegen, waar je nog niet eens een file op kan creëren al zou je willen. De breedte wordt ook nog eens versterkt door het type auto dat hier rondrijdt. In voorgaande landen komen we de ene grote landcruiser na de andere extended versie van Mitsubishi tegen, maar in Oezbekistan zien we eigenlijk alleen maar Deawoo's en Lada's rijden waarnaast de combo zelfs nog groot lijkt. En met de mentaliteit 'ik vervoer alles, zolang het op mijn dak past' heb je ook geen grotere auto nodig.
Het andere ding wat opvalt is het geld. Ze betalen hier met de sum en de grootste variant is een briefje van 1000 sum en dat is omgerekend 55 eurocent.
Voor ons blijven deze enorme stapels biljetten, die niet eens in de portemonnee passen, onwennig, en daar hebben geldwisselaars op de zwarte markt weer een neus voor. Bij de eerste keer geld wisselen, zijn we zo onder de indruk van het enorme pak papier, dat we pas veel te laat beseffen dat het maar de helft van het beloofde bedrag is, en dat we voor de andere helft genaaid zijn. Onze eigen fout natuurlijk, want we hadden het gewoon moeten natellen. Dus nu worden onze dagen gevuld met flappen tellen, waarbij je een bundel geld om je wijsvinger legt en met de duim van je andere hand aftelt, en dat ziet er bij de gemiddelde Oezbeek toch een beetje handiger uit dan bij ons.
Nog zo'n andere geldkwestie zijn de pinautomaten. Het advies wat je altijd meekrijgt waar in de wereld je ook naar toe gaat, neem voldoende geld mee, want er zijn niet overal werkende pinautomaten. We hebben verhalen gelezen van mensen die reizen met stapels dollars in hun sokken, maar dat vinden wij eigenlijk ook weer overdreven, immers onze ervaring is dat er van west tot oost Rusland op elke straathoek pinautomaten zijn te vinden. Oké, in Mongolië dan weer niet en wellicht dat het in Iran en Pakistan ook moeilijk is, maar daar hebben we (niet al te veel) dollars voor meegenomen.
In de hoofdstad Tashkent gaan we als eerste op zoek naar een pinautomaat, niet wetende dat het de hele dag gaat duren. We worden van bank naar wisselkantoor naar hotel gestuurd, maar stuiten alleen op bankautomaten die leeg zijn en kantoren met Visa creditcard dekking en niet de Mastercard die wij bij ons hebben. Oei, daar hebben we even niet op gerekend. We overwegen de opties: Dat wordt of in Oezbekistan op een houtje bijten of onze dollars nu inwisselen en dan hopen in de volgende landen een automaat tegen te komen. Wikkend en wegend en vooral zuchtend en steunend sjokken we in de namiddag hotel Uzbekistan binnen, vinden een bankautomaat, tikken het gewilde dollarbedrag in, luisteren hoopvol naar zijn geratel en net als wij ons bange vermoeden willen bevestigen, verschijnt uit de automaat het serieuze gezicht van mister Franklin. We springen een gat in de lucht en plunderen de automaat zo ver als mogelijk, zodat we voorlopig geen last hebben van dit probleem en onze sokken nu minder fijn zitten.

Stel de vraag aan een Oezbeek wat hij van beroep is en het merendeel zal antwoorden: politieagent. Op elke straathoek, bij elk overheidsgebouw, bij elke om de twintig kilometer te vinden politiepost; ze staan overal. En in het kader van bezigheidstherapie houden ze ons vaker aan dan ooit, dat meer geleid wordt door nieuwsgierigheid dan door wat anders. Nadat we eerst versleten worden voor Amerikanen of Duitsers komt, na ons antwoord dat we Nederlanders zijn, steevast de kennis van onze Nederlandse cultuur voorbij: een rijtje voetballers, de stad Amsterdam en wilde drugsverhalen.

Het is bijna niet te bevatten dat dit land voor jaren terug ook onderdeel was van de Sovjetunie. Het heeft zo'n totaal andere cultuur dan het Rusland van nu. Niet alleen het geloof maar zeker ook de manier van leven. Neem nu de kledij van de gemiddelde Russische vrouw die bij menig man het hoofd op hol brengt, hier zijn de dames gekleed in rode of paarse gewaden die simpel gezegd niet onder doen voor een pyama. En daar waar in Rusland een biertje bijna synoniem is aan het land zelf, moeten we hier zoeken naar een gelegenheid waar ze überhaupt bier schenken om vervolgens de prijs te betalen alsof we op een terras aan het rembrandtplein zitten.
Ondanks dat Oezbekistan een stuk armer oogt dan buurland Kazachstan, kan die laatste een puntje zuigen aan de properheid van de Oezbeken. Ook is de bevolking vooral uitbundig, waarbij de charme hem ook zit in de gebaren. Iedereen die je tegenkomt, zelfs de politie die je gaat bekeuren, geef je een hand. Niet krachtig zodat de hele arm op en neer schudt, maar een lichte aanraking. Respect toon je door je rechterhand heel even op je hart te leggen en een klein knikje te maken, bij grote dankbaarheid breng je de handen voor je gezicht en laat ze langzaam zakken en dat ziet er werkelijk prachtig uit.

We reizen naar het zuiden in hetzelfde tempo als de herfst dat doet, dus we hebben nog steeds een geweldige, niet-te-hete-niet-te-koude, beestjesloze nazomer. En jullie?

veel liefs